သြားအျမစ္တြင္းကုသမႈ

• ကၽြႏု္ပ္တို႔၏သြားကို ေခါင္းပိုင္း (Crown) ႏွင့္ အျမစ္ပိုင္း (Root)ဟူ၍ ခြဲျခားထားပါသည္။
  
• သြားအျမစ္ပိုင္းတြင္းကုသေပးျခင္းကို ေဆးပညာဘာသာျဖင့္ Root Canal Therapy (RCT) ဟုေခၚပါသည္။

• သြားမ်ားကိုအလႊာအားျဖင့္ ေႂကြသြားလႊာ (Enamel) ႏွင့္ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာ (Dentine) ဟုခြဲျခားထားသည္။ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာ၏ အတြင္း၌မြသား (Pulp) ရွိၿပီး မြသားအတြင္းေသြးလႊတ္ေၾကာ၊ ေသြးျပန္ေၾကာႏွင့္ အာရံုေၾကာမ်ားရွိသည္။
• သြားပိုးစားေရာဂါျဖစ္သည့္အခါ ေႂကြသြားလႊာပ်က္စီးလွ်င္ မည္သည့္ခံစားမႈမွမျဖစ္ဘဲ၊ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာ ေရာက္သည့္အခါ သြားက်င္ျခင္းေ၀ဒနာခံစားရ၍ မြသားေရာက္သည့္အခါ အာရံုေၾကာ၊ ေသြးေၾကာမ်ား ေရာင္ၿပီး သြားကိုက္သည့္ေ၀ဒနာကို ခံစားရပါသည္။
• မြသားေရာင္သည့္ေရာဂါကို Pulpitis ဟုေခၚသည္။ မြသားေရာင္သည့္ အေျခအေနေရာက္လွ်င္ သာမန္သြားဖာေထး၍ ကုသမရေတာ့ဘဲ သြားအျမစ္အတြင္းအထိ ကုသရသည္။
• သြားအျမစ္တြင္းကုသမႈေပးရာတြင္ သြား၏အတြင္းပိုင္း မြသားအထိေရာက္ေအာင္ေဖာက္၍ File ဟု ေခၚသည့္ကိရိယာေလးမ်ားျဖင့္ သြားအျမစ္တြင္းမွ မြသားအတြင္းရွိ အာရံုေၾကာႏွင့္ေသြးေၾကာမ်ားကို အကုန္ရွင္းလင္းေအာင္ ထုတ္ရသည္။ အားလံုးေျပာင္စင္သြားသည့္အခါ သြားအျမစ္တြင္းမွ ဆင္စြယ္ ႏွစ္လႊာကို ေျပာင္စင္ေအာင္သန္႔ရွင္းၿပီးမွ သြားအျမစ္ထိပ္ထိေရာက္ေအာင္ Gutta Percha ျဖင့္ပိတ္လိုက္ရသည္။ Gutta Percha ျဖင့္ပိတ္သည့္အခါ လိုအပ္သည့္ Sealer ကိုအသံုးျပဳရပါသည္။
  
  
• သြားအျမစ္တြင္းကုသေပးရာတြင္ အံဆံုးသြားမွလြဲ၍ က်န္သည့္သြားအားလံုးကို ကုသေပးႏိုင္ပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အံဆံုးသြားမ်ားသည္ အျမစ္ပံုမွန္မရွိဘဲ အတြင္းပိုင္းသို႔ေရာက္လြန္းသည့္ အတြက္ ကုသမႈမေပးၾကပါ။ သို႔ေသာ္ တခါတရံ အေျခအေနေပးလွ်င္ အံဆံုးသြားမ်ားကိုလည္း ကုသေပး ႏိုင္ပါသည္။
• တခါတရံ သြားအျမစ္မ်ားက ေကာက္ေနသည့္အခါ Flexible Files မ်ားျဖင့္သန္႔ရွင္း၍ ကုသမႈေပးႏိုင္ ပါသည္။ အျမစ္ထိပ္တြင္ေကာက္၍ အျမစ္ထိပ္ထိေရာက္ေအာင္ ကုသမႈမေပးႏုိင္သည့္အခါ အျမစ္ထိပ္ကိုျဖတ္ေတာက္ ကုသမႈ (Apicoectomy) ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။ ထိုအခါ Surgical RCT ဟုေခၚပါသည္။
• သြားအျမစ္တြင္းကုသမႈခံယူရန္ လိုအပ္သည့္အေျခအေနမ်ားမွာ-

၁။ သြားပိုးစားေရာဂါေၾကာင့္ သြား၏မြသားေရာင္သည့္ အေျခအေန (Pulpitis)
၂။ သြားပိုးစားၿပီး၍ သြား၏အသက္မရွိသည့္အေျခအေန (Non-Vital)
၃။ သြားကိုထိခိုက္ဒဏ္ရာရ၍ ေႂကြသား၊ ဆင္စြယ္ႏွစ္လႊာႏွင့္ မြသားပါ ထိခိုက္သည့္အေျခအေန
၄။ တခါတရံ သြားစိုက္ရန္အတြက္ ဖံုးအုပ္ရန္လိုသည့္အခါ၌ သြားမြသားႏွင့္ နီးကပ္ေနသည့္အခါ Therapeutic RCT ျပဳလုပ္ရပါသည္။

• တခါတရံ သြားအျမစ္၂ ေခ်ာင္း သို႔မဟုတ္ ၃ ေခ်ာင္းတြင္ တစ္ေခ်ာင္းသည္ေကာက္ေန၍ေသာ္၄င္း၊ Calcified ျဖစ္၍ ပိတ္ေနသည့္အခါတြင္၄င္း၊ တျခားအျမစ္မ်ားကိုကုသမႈေပး၍ ကုသမႈမေပးႏိုင္ေသာ အျမစ္ကိုျဖတ္ေတာက္ကုသမႈ Hemi-section ျပဳလုပ္ရသည္။
• ယေန႔ေခတ္စားေနေသာ Implant ထည့္မည့္သြား၏ ေဘးတဖက္တေခ်ာင္းစီသည္ အျမစ္ထိပ္၌ ျပည္တည္နာ (Periapical Abscess) မရွိရပါ။ အကယ္၍ရွိပါက Implant Failure ျဖစ္တတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Implant မထည့္မီေဘးသြားအျမစ္တြင္းကုသမႈ ႀကိဳတင္ေပးထားႏို္င္ပါသည္။
• သြားအျမစ္တြင္းကုသမႈ မေပးႏိုင္သည့္အေျခအေနမ်ားမွာ-
  

၁။ သြားဖံုးေရာဂါ၊ ေရစီးကမ္းၿပိဳေရာဂါ (Periodontitis) ေၾကာင့္သြားမ်ားနဲ႔ေနသည့္ အေျခအေန၊
၂။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းျခင္း (Oral Hygiene) ကို ေသခ်ာစြာမျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္ အေျခအေန (Poor Oral Hygiene)
၃။ သြားအျမစ္တြင္းကုသေပးသည့္ေနာက္ ျပန္လည္အစားထိုးကုသမႈ (Restorative Treatment) မျပဳလုပ္ႏိုင္သည့္အေျခအေန၊ ဥပမာ-သြားပိုးစားသည့္အေပါက္သည္ သြားဖံုး၏ေအာက္ေရာက္ေနသည့္ အေျခအေန။

• ထို႔ေၾကာင့္မိမိတို႔သြားမ်ားသည္ သြားအျမစ္တြင္းကုသမႈ ခံယူရန္ျဖစ္ႏိုင္၊ မျဖစ္ႏိုင္ကို နီးစပ္ရာ သြားဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ျပသ၍ မိမိတို႔၏တန္ဖိုးရွိေသာသြားမ်ားကို ေမးရိုးတြင္း၌ထိန္းသိမ္းၿပီး မိမိတို႔ အသက္ထင္ရွားရွိေနသေရြ႕ အသံုးခ် ၀ါးစားသြားႏိုင္ပါေၾကာင္း ဆႏၵျပဳလိုက္ရပါသည္။