သြားႏႈတ္လွ်င္ မ်က္စိထိခိုက္တတ္ပါသလား

• တေန႔သ၌ ကၽြႏု္ပ္၏ေဆးခန္းသို႔ ျမန္မာျပည္ဖြား တရုတ္အမ်ိဳးသားႀကီးတစ္ဦး ေရာက္ရွိလာပါသည္။ ခရီးေရာက္မဆိုက္ သူေမးလိုက္သည့္ေမးခြန္းမွာ "ဆရာ သြားႏႈတ္ရင္ မ်က္စိထိခိုက္တတ္ပါသလား" ဟူ၍ျဖစ္ပါသည္။
• အထက္ပါပုဂၢိဳလ္ႀကီး၏ေမးခြန္းကို ဤေဆာင္းပါးျဖင့္ ေျဖၾကားလိုက္ပါသည္။ အေျဖမွာ သြားႏႈတ္လွ်င္ မ်က္စိမထိခိုက္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္- ရွင္းရန္ရွိပါသည္။
• သြားႏႈတ္၍မ်က္စိမထိခိုက္ေသာ္လည္း ခႏၶာကိုယ္၏ အေရးႀကီးေသာအဂၤါအစိတ္အပိုင္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ဆက္စပ္မႈအေရးႀကီးပံုကို ရွင္းပါမည္။
• ခႏၶာေဗဒက်မ္းစာအုပ္ႀကီးအရ ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ဦးေခါင္းခြံရိုးကို ဦးေခါင္းပိုင္းႏွင့္ မ်က္ႏွာပိုင္းဟူ၍ ခြဲျခား ထား ပါသည္။ ဦးေခါင္းပိုင္း၌ ဦးေႏွာက္ရွိ၍ အေပၚမွအရိုးျဖင့္ ဖံုးအုပ္ထားပါသည္။ မ်က္ႏွာပိုင္းကို (၃)ပိုင္း ထပ္ခြဲထားရာ-(၁) နဖူးႏွင့္မ်က္စိသည္ အေပၚပိုင္း၊ (၂) ႏွာေခါင္းႏွင့္ အေပၚေမးရိုးသည္ အလယ္ပိုင္း၊ (၃) ေအာက္ေမးရိုးသည္ ေအာက္ဆံုးပိုင္း ျဖစ္ပါသည္။
• ႏွာေခါင္း၏ အေပၚဆံုး (ႏွာေခါင္းရင္း)မွ ႏႈတ္ခမ္းေထာင့္ (Angles of the Mouth) အထိကို ပံုဆြဲ လိုက္လွ်င္ႀတိဂံပံု (Triangle) ရပါသည္။ ထိုႀတိဂံကို Danger Triangle ဟုေခၚပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆိုေသာ္ Emissary Veins ေခၚ ေသြးျပန္ေၾကာေလးမ်ားရွိပါသည္။ ထိုေသြးျပန္ေၾကာမ်ားသည္ ဦးေႏွာက္ ၏ေအာက္ေျခ၊ ဦးေခါင္းခြံရိုးအတြင္း၌ရွိေသာ Cavernous Sinus (ေသြးျပန္ေၾကာစုထံုး)ႏွင့္ ဆက္သြယ္ ေနပါသည္။ ထိုႀတိဂံအတြင္း၌ မ်က္ႏွာေပၚတြင္၄င္း၊ ႏွာေခါင္းအတြင္း၌၄င္း၊ ပါးစပ္အေပၚႏႈတ္ခမ္းအတြင္း၌ ၄င္း Infection ရွိပါက ထိုေသြးျပန္ေၾကာေလးမ်ား (Emissary Veins) က Cavernous Sinusအထိ သယ္ေဆာင္သြားတတ္၍ Cavernous Sinus Thrombosis ေခၚ အသက္အႏၲာရယ္ကို ထိခိုက္ႏိုင္ေသာ အေျခအေန ျဖစ္ေစပါသည္။
  
  
• Cavernous Sinus Thrombosis ျဖစ္လွ်င္ မ်က္ႏွာတစ္ခုလံုး ေယာင္ကိုင္းျခင္း၊ မ်က္ခြံမ်ားေရာင္ျခင္း၊ မ်က္စိအတြင္း၌ ေသြးေျခဥျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္း၊ ေနမထိထိုင္မသာ (Restless)ျဖစ္ျခင္းႏွင့္ ေနာက္ဆံုး၌ အသက္ဆံုးရႈံးႏိုင္ပါသည္။
• ေရွးအခါက ႏွာေခါင္းတြင္း၌ ၀က္ၿခံေပါက္ျခင္း၊ မ်က္ႏွာေပၚ အထူးသျဖင့္ ႏွာေခါင္းတ၀ိုက္၌ Infection ရျခင္း၊ အေပၚေရွ႕သြားမ်ား ျပည္တည္နာ (Abscess) ျဖစ္ျခင္းတို႔က Cavernous Sinus Thrombosis ျဖစ္ေစပါသည္။ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားသည္ မ်က္စိတ၀ိုက္တြင္ ပိုမုိပီျပင္သျဖင့္ လူမ်ားစြာက မ်က္စိထိခိုက္ သည္ဟု ထင္တတ္ၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ခႏၶာေဗဒဆရာတစ္ဦးက "ႏွာေခါင္းဖ်ား၊ ႏွာေခါင္းေအာက္ ၀က္ၿခံေပါက္၊ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ မရွိရာ" လို႔ ဆိုဖူးပါသည္။
• ကမ ၻာေပၚတြင္မည္သည့္ႏိုင္ငံ၊ မည္သည့္တိုင္းျပည္မွာမွ သြားႏႈတ္၍မ်က္စိကြယ္သြားျခင္း၊ မ်က္စိအျမင္ ထိခုိက္သည္ဆိုေသာ အခ်က္အလက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ သုေတသနျပဳထားခ်က္ေသာ္လည္းေကာင္း မေတြ႕ဖူးပါ၊ မျဖစ္ဖူးပါ။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ားတြင္ ထိုအယူအဆ ဘယ္အခ်ိန္က စတင္အျမစ္တြယ္လာသည္ မသိပါ။ မကၠဆီကန္လူမ်ိဳးမ်ားကလည္း အေပၚအစြယ္သြားကို Eye Tooth ဟူ၍ ေခၚၾကပါသည္။
• ေနာက္အေျခအေနတစ္မ်ိဳးမွာ- ေအာက္ေမးရိုးမွ သြားမ်ားတြင္ ျပည္တည္ျခင္း၊ ေရာင္ကိုင္းျခင္း၊ ေအာက္ေမးရိုး အျပင္၊ ေအာက္ပိုင္း၊ အတြင္းပိုင္းသို႔ ျပည္မ်ားျပန္႔ႏွံ႔ျခင္း (Cellulitis)မွတဆင့္ Ludwig Angina ျဖစ္ႏုိင္ပါသည္။ ျမန္မာလို အေခၚအေ၀ၚမရွိေသးပါ၊ အဆိုပါ Lugwig Angina ျဖစ္ပါက ေအာက္ေမးရိုးေဘးဖက္၊ ေအာက္ဖက္၊ တခါတရံ ဘယ္ညာႏွစ္ဖက္စလံုး ေရာင္ကိုင္း၍ အထူးသျဖင့္ အလယ္ပိုင္းတျပင္လံုး ေရာင္ကိုင္းၿပီး လူနာသည္လွ်ာေရွ႕ကိုထြက္၍ ပါးစပ္ေဟာင္းေလာင္း ျဖစ္ေနတတ္ ပါသည္။ တံေတြးမ်ိဳမရသည့္ အေျခအေနျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါအေျခအေနသည္ အသက္ရွဴလမ္းေၾကာင္း ကို ပိတ္ဆို႔ႏိုင္သည့္အႏၲာရာယ္ ရွိေနသျဖင့္ အေရးေပၚအခ်ိန္မွီ မကုသပါက အသက္ဆံုးရွံဳးႏိုင္ပါသည္။ အေရးေပၚခြဲစိပ္ကုသမႈ ခံယူရန္ ေဆးရံုသို႔ အခ်ိန္မွီ ေရာက္ရွိရန္လိုအပ္သည္။
• အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုေသာ္- သြားႏႈတ္၍ မ်က္စိမထိခိုက္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ မ်က္စိထက္အေရးႀကီးေသာ ခႏၶာကိုယ္ အစိပ္အပိုင္းမ်ားထိခိုက္ၿပီး အသက္အႏၲရာယ္ စိုးရိမ္ရသည့္ အေျခအေနမ်ိဳးေရာက္ႏိုင္သျဖင့္ ေအာက္ပါအခ်က္မ်ားကို လိုက္နာရန္ လိုအပ္ပါသည္။
• (၁) မ်က္ႏွာေပၚတြင္ အနာျဖစ္ျခင္း၊ သြားျပည္တည္နာျခင္း၊ သြားနာျခင္းတို႔ျဖစ္လွ်င္ ေဆးမီးတိုမ်ားျဖင့္ မကုသဘဲ တတ္ကၽြမ္းနားလည္သည့္ ဆရာ၀န္၊ သြားဆရာ၀န္မ်ားျဖင့္ ျပသ၍ ကုသမႈခံယူပါ၊
• (၂) အထက္ပါဆရာ၀န္မ်ားက လိုအပ္သည့္ေဆး၀ါးမ်ား - ဥပမာ Antibiotics အျပင္ခြဲစိပ္ကုသမႈကိုပါ ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါက မေၾကာက္ရန္ လိုပါသည္။ အဆိုပါအေရးေပၚခြဲစိပ္မႈက သင္၏အသက္ကို ကယ္တင္ႏိုင္ပါသည္။
• (၃) American Heart Association ၏ ေနာက္ဆံုးညႊန္ၾကားခ်က္မွာ ေမြးရာပါ ႏွလံုးေရာဂါရွင္မ်ား၊ ႏွလံုးအတြင္းပိုင္းခြဲစိပ္ကုသမႈခံယူ၍ Valve အစားထိုးထားသူမ်ား၊ အဆစ္အစားထိုးကုသမႈ ခံယူထားသူ မ်ားသည္ သြားေရာဂါကုသမႈ၊ အေသးစားခြဲစိပ္ကုသမႈမ်ား မျပဳလုပ္မီ တနာရီအလိုတြင္ Antibiotics ကို အသက္အရြယ္၊ခႏၶာကိုယ္အေလးခ်ိန္ အေပၚမူတည္၍ ေသာက္သံုးရန္လိုအပ္ပါသည္။ ထိုသို႔ႀကိဳတင္ ေသာက္ထားျခင္းျဖင့္ Bacteria Endocarditis ေခၚ ႏွလံုးအတြင္းတံခါး valve မ်ားေရာင္သည့္ အသက္အႏၱရာယ္ ထိခိုက္ႏိုင္ေသာအေျခအေနကို ကာကြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ရပါသည္။