Tuesday, April 27, 2010

ကာကြယ္ႏိုင္ေသာခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါ

  • ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ေကာင္းသည္ဆိုေသာ စကားရွိပါသည္။ ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါကို မျဖစ္မီႀကိဳတင္ကာကြယ္ပါက ျဖစ္မွကုသျခင္းထက္ အသက္အႏၲရာယ္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။
  • အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသမီးသားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာထက္ (၃)ဆရွိသည္ဟု စားရင္းဇယားမ်ားကဆိုသည္။
  • ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ားတြင္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းႏွင့္ အရက္ေသစာေသာက္စား ျခင္းတို႔က ေ႐ွ႔တန္းမွေနရာယူထားသည္။ အိႏိၵယႏိုင္ငံတြင္ ေဆးလိပ္ကို ေျပာင္းျပန္ေသာက္ျခင္းအေလ့က ခံတြင္းကင္ဆာကို ပိုမိုျဖစ္ေစသည္။ ေဆးငံုျခင္း၊ ကြမ္းစားရာတြင္ ေဆးရြက္ႀကီးထည့္ျခင္းမ်ားသည္လည္း မေကာင္းေသာအေလ့အက်င့္မ်ား ျဖစ္သည္။ ေဆးလိပ္ေသာက္ ျခင္းသည္ ခံတြင္းကင္ဆာအျပင္ အဆုတ္ကင္ဆာႏွင့္ အျခားအဆုတ္ေရာဂါမ်ား၊ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္း ေရာဂါမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားေစသည္။
  • အရက္ေသစာေသာက္စားျခင္း အေလ့အက်င့္သည္ လူသားမ်ားကို ေရာဂါမ်ားစြာျဖစ္ပြားေစေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕လူမ်ားက ဆက္လက္ေသာက္သံုးေနၾကဆဲျဖစ္သည္။ ခံတြင္းကင္ဆာအျပင္ အသည္းေရာဂါ၊ အသည္းကင္ဆာ၊ အစာအိမ္ေရာဂါႏွင့္ အူလမ္းေၾကာင္းဆိုင္ရာေရာဂါမ်ားသည္ အရက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္ ဟု သုေတသနျပဳသူမ်ားကဆိုသည္။
  • ပါးစပ္တြင္း၌ Ulcer ဟုေခၚေသာ အနာေလးမ်ားမၾကာခဏေပါက္ျခင္းကို Auto Immune ေရာဂါေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။ ထိုအနာမ်ားသည္ (၃)ရက္မွ တပါတ္အတြင္း အလိုအေလ်ာက္ေပ်ာက္သြား တတ္သည္။ ထိုအနာမ်ိဳး တစ္လထက္ၾကာၿပီး အရြယ္(၁)စင္တီမီတာထက္ ႀကီးလာလွ်င္ နီးစပ္ရာေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္း၊ ဆရာ၀န္၊ သြားဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ျပသရန္လိုအပ္သည္။ ပါးစပ္အတြင္း၌ ခၽြန္ထက္ေသာသြားမ်ား၊ မေကာင္းေသာစိုက္သြားမ်ားလည္း ထိုအနာမ်ိဳးကို ပိုမိုဆိုး၀ါးေစႏုိင္ၿပီး ရက္ၾကာၾကာျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ ပါးစပ္တြင္း၌အနာ ရက္ၾကာရွည္ျဖစ္ျခင္း Chronic Ulceration သည္ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ရန္ အခြင့္အလန္း ပိုမ်ားေစသည္။
  • မ်ိဳးရိုးဗီဇသည္လည္း အေရးႀကီးေသာ အခန္းက႑မွပါ၀င္သည္။ မိမိ၏မ်ိဳး႐ိုးတြင္ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ဖူး သူမ်ားရွိပါက သတိထားရန္ႏွင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ရန္လိုအပ္ပါသည္။
  • Pre-cancerous Lesion ျဖစ္သည့္ Leukoplakia, Erythroplakia, Licken Planus, ေဆးလိပ္ ေျပာင္းျပန္ေသာက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာအနာႏွင့္ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါမ်ားသည္လည္း ခံတြင္း ကင္ဆာေရာဂါ၏ ေ႐ွ႔ေျပးလကၡဏာမ်ားျဖစ္သည္။
  • ယခုအခါ Human Papilloma Virus ေၾကာင့္လည္း ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္သည္ဟုဆိုသည္။ လူအမ်ား ေၾကာက္ၾကသည့္ AIDS ေရာဂါေၾကာင့္လည္း ခံတြင္းကင္ဆာ ပိုမိုျဖစ္ပြါးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ AIDS ေရာဂါ ကိုလည္း သတိထားရန္လိုအပ္ပါသည္။
  • ေနေရာင္ျခည္ႏွင့္ ထိေတြ႔ျခင္းသည္လည္း ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ပြါးေစေသာ အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုျဖစ္သည္။ ေနေရာင္ျခည္ကို အသားမဲေသာလူမ်ိဳးမ်ားက ပိုမိုခံႏိုင္ရည္ရွိသျဖင့္ အသားျဖဴသည့္လူမ်ိဳးမ်ားက ေနေရာင္ျခည္တြင္ပါ၀င္ေသာ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ဒဏ္ေၾကာင့္ ခံတြင္းကင္ဆာပိုမိုျဖစ္ပြားႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ အေပၚႏႈတ္ခမ္းထက္ ေအာက္ႏႈတ္ခမ္းက ပိုမို၍အျဖစ္မ်ားသည္။
  • အသက္ႀကီးသူမ်ားတြင္ ခံတြင္းကင္ဆာျဖစ္ရန္ အခြင့္အလမ္း ပိုမ်ားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္အသက္(၄၀)ႏွစ္ႏွင့္ အထက္တြင္ ကင္ဆာေရာဂါရွိ-မရွိစစ္ေဆးရန္ Cancer Screening လုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။ အသက္ႀကီး၍ ေဆးလိပ္ႏွင့္အရက္ေသာက္သံုးသူ မ်ားသည္ ပို၍အႏၲရာယ္ ရွိတတ္သည္။
  • ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ခံတြင္း(ပါးစပ္)အတြင္း၌ ေမြးရာပါမွဲ႔မ်ားသည္ အေရာင္ေျပာင္းလာျခင္း၊ အရြယ္အစားႀကီး လာျခင္းတို႔သည္ အေရးႀကီးေသာအခ်က္တစ္ခုျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ပါက နီးစပ္ရာေဆးရံု၊ ေဆးခန္းသို႔ အျမန္ဆံုးျပသင့္သည္။
  • ခံတြင္းသန္႔ရွင္းျခင္း Oral Hygiene သည္ ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါကာကြယ္ရာတြင္ အေရးႀကီးေသာအခန္း က႑မွပါ၀င္ပါသည္။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရး ညံ့ဖ်င္းပါက အထူးသျဖင့္ခံတြင္းေက်ာက္မ်ား Calculus မ်ားက သြားဖံုးေရာဂါ၊ ေရစီးကမ္းၿပိဳေရာဂါႏွင့္ ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါျဖစ္ပြါးႏိုင္သည္။
  • ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါကို Pap Smear ကဲ့သို႔ Exfoliative Cytology, Brush Biopsy, Liquid Cytology ႏွင့္ Surgical Biopsy နည္းတို႔ျဖင့္ အေသအခ်ာအတည္ျပဳေပးႏိုင္သည္။
  • အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရေသာ္- ခံတြင္းကင္ဆာသည္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္၍ ရႏိုင္ေသာေရာဂါျဖစ္သည္။ သို႔ျဖစ္ပါ ၍ခံတြင္းကင္ဆာမျဖစ္ရန္ ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါသည္။
  • (၁) အသက္(၄၀)ေက်ာ္သူမ်ားသည္ မ်ိဳးရိုး၌ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါရွိဖူးသူမ်ားျဖစ္ပါက ခံတြင္းကင္ဆာ ရွိ-မရွိ စစ္ေဆးျဖင္းျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။
  • (၂) အရက္ေသာက္ျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ ကြမ္းစားျခင္း၊ ေဆးငံုျခင္း တို႔ကို အျမန္ဆံုးရပ္ဆိုင္း၍ ခံတြင္းကင္ဆာမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္သင့္သည္။
  • (၃) ပါးစပ္အတြင္းမၾကာခဏ အနာေပါက္တတ္သူမ်ားသည္ ရက္ၾကာရွည္ျဖစ္ေနပါက နီးစပ္ရာဆရာ၀န္၊ သြားဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ျပသတိုင္ပင္ပါ။
  • (၄) လိင္ဆက္ဆံျခင္းေၾကာင့္ ရရွိတတ္ေသာေရာဂါမ်ားကို Safe Sex နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ ကာကြယ္ပါ။
  • (၅) ေနေရာင္ျခည္ႏွင့္ အခ်ိန္ၾကာၾကာထိေတြ႔မႈကို ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
  • (၆) မိမိ၏ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရးကို ဂရုစိုက္၍ (၆)လတစ္ႀကိမ္ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းျခင္း၊ Regular check-up ပံုမွန္စစ္ေဆးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ခၽြန္ထက္ေနေသာသြားမ်ားႏွင့္ စိုက္သြားမ်ားရွိပါက ႀကိဳတင္ကုသျခင္း တို႔ျဖင့္ ခံတြင္းကင္ဆာေရာဂါကို ႀကိဳတင္ကာကြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ရပါသည္။

No comments:

Post a Comment