Saturday, May 16, 2009

သြား(ေရာဂါ)ကုသမႈခံယူေတာ့မည္ဆိုလွ်င္...

  • သြားေရာဂါတစ္ခုခုၿဖစ္ၿခင္း (သို႔မပာုတ္) ပုံမွန္စစ္ေဆးၿခင္း (check up) ျပဳလုပ္လုိပါက ေအာက္ပါအခ်က္ မ်ားကိုႀကိဳတင္ၿပင္ဆင္ထားသင့္သည္။
၁၊ မိမိသြားေရာက္္လိုေသာ သြားေဆးခန္း၏ဖုံးနံပါတ္၊ လိပ္စာ ႏွင့္ သြားေရာက္လိုေသာရက္ကို ရက္ခ်ိန္း (Appointment ) လုပ္ထားရန္။
၂။ မိမိခံယူလိုေသာကုသမႈ၏ ကုန္က်မည့္စရိတ္အတြက္ ေငြလက္ငင္း ( သို ့မပာုတ္ ) Health Insurance ကို ၿပင္ဆင္ထားရန္။ Insurance မွမည္မွ်ေပးမည္၊ မိမိအေနျဖင့္ Co-payment မည္မွ်ေပးရမည္ ႀကိဳတင္ သိထားရန္ လိုအပ္သည္။
  • မိမိရယူလိုေသာကုုသမႈကို အၾကမ္းအားၿဖင့္သိရွိရန္ သြားက်န္းမာေရး ဗပာုသုတ ရွိရန္လည္းလိုပါသည္။
  • မိမိတို႔၏သြားမ်ားကို ၆လတစ္ၾကိမ္ သြားဆရာ၀န္ႏွင့္ ပုံမွန္ အစစ္ေဆးခံရန္ (Regular Check-up ) လိုအပ္ပါသည္။
  • ထို(၆)လအတြင္း အၿခားသြားေ၀ဒနာတစ္ခုခု ခံစားရပါကလည္း သြားေဆးခန္းတြင္ကုသခံယူၿခင္း ( Office Visit ) ျပဳလုပ္ႏိုင္သည္။
  • သြားေရာဂါတြင္ အဓိကအားျဖင့္ သြားပိုးစားေရာဂါ ( Dental Caries ) ႏွင့္ ေရစီးကမ္းၿပိဳရာဂါ (သို ့မပာုတ္) သြားဖုံးေရာဂါ ( Periodontitis ) မ်ားေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တဲြေ၀ဒနာမ်ား ခံစားရေလ့ရွိသည္။
  • တခါတရံ သြားထိခိုက္မႈေ၀ဒနာ ( Trauma ) ရတတ္္ပါသည္။
  • သြားေရာဂါမ်ား၏ အက်ဳိးဆက္မ်ားၿဖစ္ေသာ သြားတြင္ပိုးစားေပါက္ ၿဖစ္ၿခင္း(Cavity formation)၊ သြားအၿမစ္ထိပ္တြင္ ျပည္တည္ျခင္း (Apical Abscess)၊ သြားပဲ့သြားျခင္း (Fracture)၊ သြားဖံုးေသြးထြက္ ျခင္း၊ သြားနဲ႔ျခင္း၊ သြားႏွင့္ သြားဖံုးၾကားမွျပည္ထြက္ျခင္း (Periodontal Abscess) မ်ားခံစားရတတ္သည္။ (ေနာင္တြင္ အလ်ဥ္းသင့္သလို သြားေရာဂါမ်ားအေၾကာင္း ေရးသားတင္ျပပါမည္။)
၃။ သြား(ေရာဂါ)ကုသမႈရာဇ၀င္ (Dental History) ႏွင့္ ေဆးကုသမႈရာဇ၀င္ (Medical History) မ်ားကို သြားေဆးခန္းေရာက္လွ်င္ျဖည့္စြက္ရန္ ႀကိဳတင္စဥ္းစားထားရမည္။
  • အဓိကအားျဖင့္ ေဆးကုသမႈရာဇ၀င္က အေရးႀကီးပါသည္။ မိမိတြင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ ေလးဘက္နာေရာဂါ (Rheumatic Fever)ႏွင့္ ေသြးအားနည္းေရာဂါ (Anemia) စသည့္ ေရာဂါမ်ားရွိပါက ေဆးကုသမႈရာဇ၀င္တြင္ မေမ့မေလ်ာ့ေရးသြင္းရန္ လိုအပ္ပါသည္။
  • မိမိက မည္သည့္ေဆးမ်ားကို သံုးစြဲေနေၾကာင္း ျဖည့္စြက္ရမည္။
  • လိုအပ္ပါက သြားဆရာ၀န္က မိမိကို ေဆးကုသမႈေပးေနေသာ ဆရာ၀န္ထံဆက္သြယ္ရန္ မိမိဆရာ၀န္၏ ဖံုးနံပါတ္၊ Fax၊ ေဆးခန္းလိပ္စာမ်ားကုိ အဆင့္သင့္ျပင္ဆင္ထားရမည္။
  • ေအာက္ပါေရာဂါမ်ားသည္ သြားေရာဂါကုသမႈမခံယူမွီ ေဆးႀကိဳတင္ ေသာက္ျခင္း (Pre-Medication) ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။
  • Heart Murmurs ရွိျခင္း၊
  • ႏွလံုးတံခါးအတု (Artificial Valve) အစားထိုးထားျခင္း
  • ေမြးရာပါႏွလံုးေရာဂါရွိျခင္း၊
  • ေလးဘက္နာေရာဂါျဖစ္ဖူးျခင္း၊
  • ႏွလံုးတြင္ (Pace Maker) ထည့္သြင္းထားျခင္း၊
  • ႏွလံုးခြဲစိပ္မႈ (Coronary By-pass Operation) ခံယူဖူးျခင္း၊
  • ခႏၶာကိုယ္တြင္ အဆစ္တု (Hip Joint/ Knee Joint Replacement) မ်ားျဖင့္ အစားထုိးထားဖူးျခင္း၊
  • ကင္ဆာေရာဂါေၾကာင့္ (Radiotherapy or Chemotherapy) ခံယူဖူးျခင္း၊
  • ဆီးခ်ိဳေရာဂါ (တခါတရံ ေဆးႀကိဳတင္ေသာက္ရန္ လိုအပ္သည္)
  • ေဆးႀကိဳတင္ေသာက္ျခင္း (Pre-Medication) ဆိုသည္မွာ သြားေရာဂါကုသမႈမခံယူမီ တစ္နာရီအလိုတြင္ ပဋိဇီ၀ေဆး (Antibiotic) တစ္ခုခုကို (အသက္အရြယ္ႏွင့္ကိုယ္အေလးခ်ိန္အရ တြက္ခ်က္ၿပီး) ဆရာ၀န္၏ ညႊန္ၾကားခ်က္အတိုင္း ေသာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ မေသာက္ပါက မလိုလားအပ္ေသာ အက်ိဳးဆက္မ်ား ျဖစ္ပြါးႏိုင္သည္။
  • အထက္ပါအခ်က္မ်ားကို ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားၿပီးပါက သင္၏အေနျဖင့္ သြားေရာဂါကုသမႈခံယူရန္ အဆင္သင့္ ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ပါသည္။


4 comments:

  1. ဆရာရွင့္ က်မသြားေလးေတြ အရင္က အေရာင္ညီပါတယ္.. အျမဲလဲ ဂရုစိုက္ပါတယ္... ခုရက္ပိုင္းေလးတင္ပဲ သြားေတြ အေရာင္က အေရာင္ၾကည္နဲ႕ အျပစ္ေရာသလိုမ်ိဳးေတြ ေတြ႕လိုက္ရတာ အရမ္းလန္႕သြားပါတယ္... ဘာဖစ္လို႔ဒီလိုျဖစ္သြားတာလဲဆိုတာေရာ... ဘယ္လိုျပန္လုပ္ရမလဲ ဆိုတာေလးပါ ေျပာျပေပးပါလားရွင့္.... ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္.. ဆရာ က်န္းမာေပ်ာ္ရႊင္ပါေစေနာ္...

    ReplyDelete
  2. ကၽြန္ေတာ္အလုပ္မ်ားေနလို႔ အခုမွျပန္ေရးရတာကို ခြင့္လႊတ္ပါ..သြားအေရာင္ေျပာင္းေစတာ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ရွိပါတယ္..တစ္ခုကအတြင္း(Internal Stain)ေနာက္တစ္ခုက(External Stain)ျဖစ္ပါတယ္..(Internal Stain)ကေတာ့သြားအျမစ္အတြင္းမွာ ေသြးထြက္ေသြးခဲ၊ ျပည္တည္တာေတြေၾကာင့္ အေရာင္အညိဳမွအမဲအထိ ေျပာင္းႏိုင္ပါတယ္..သြားကိုထိခိုက္ဒဏ္ရာရလွ်င္ အဲ့ဒီလုိမ်ိဳးျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္..ေနာက္တစ္ခုက ငယ္ရြယ္စဥ္သြားဖြံ႔ျဖိဳးခ်ိန္မွာ အေရာင္ျဖစ္ေစေသာေဆးမ်ား ေသာက္ခဲ့လွ်င္ အ၀ါမွအညိဳအထိ ေျပာင္းႏိုင္ပါတယ္..ေနာက္တစ္ခုက ေသာက္သံုးေရမွာ Fluoride 1ppm ထက္မ်ားလွ်င္သြားမ်ား အျဖဴေရာင္ခပ္ညစ္ညစ္ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္..အျပင္အေရာင္(External Stain)ေျပာင္းေစတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ အစားအေသာက္ေတြမွာပါတဲ့အေရာင္(Stain)ေတြေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္.. ဥပမာ-ေကာ္ဖီ၊ ကိုကာကိုလာ၊ ပက္ပ္စီ၊ ၀ိုင္၊ ဆႏြင္း(curry powder)၊ ငရုတ္သီးမႈန္႔ စတာေတြျဖစ္ပါတယ္..အခုျဖစ္ေနတာကေတာ့ အျပင္အေရာင္(External Stain)ေၾကာင့္ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္..လုပ္ႏုိင္တဲ့နည္းလမ္းက(၂)ခုရွိပါတယ္..မိမိကိုယ္တိုင္လုပ္ျခင္းႏွင့္ professionals(dentist hygienist)ေတြဆီသြားျခင္းျဖစ္ပါတယ္..မိမိကိုယ္တိုင္လုပ္ႏိုင္တာကေတာ့ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းျခင္း(Oral hygiene)(စံနစ္မွန္သြားတိုက္ျခင္း၊Floss ျဖင့္သန္႔ရွင္းျခင္း)ျဖစ္ပါတယ္.. ဒီ့ထက္ပိုလုပ္ခ်င္လွ်င္ Pharmacy မ်ားတြင္ေရာင္းခ်ေသာ Bleaching Strips မ်ားကိုအသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္..Professional procedures ကေတာ့(၆)လတစ္ႀကိမ္သြားေက်ာက္ျခစ္ျခင္း၊ အေရာင္တင္ျခင္း(Scaling, root planning and polishing)မ်ားကိုပထမအဆင့္ျပဳလုပ္ၿပီး သြားအေရာင္ျဖဴေအာင္ျပဳလုပ္နည္း(၂)နည္းရွိပါတယ္..ပထမနည္းကသြားပံုကိုယူၿပီး Bleaching Trays မ်ားျဖင့္မိမိကိုယ္တိုင္အိမ္တြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္..ဒုတိယနည္းကေတာ့ သြားအေရာင္ျဖဴေစေသာေဆးကို သြားေပၚတြင္သုတ္လိမ္းၿပီး Zoom ေခၚစက္ျဖင့္ ၁၅မိနစ္သံုးႀကိမ္ အသံုးျပဳရပါတယ္..သြားမ်ားျဖဴစင္ျခင္း ၾကာရွည္တည့္တံ့လိုလွ်င္ သြားေပၚ၌အေရာင္တင္ေစေသာ အစားအေသာက္ဓါတ္ပစၥည္းမ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္းျဖင့္ ျဖဴစင္၀င္းလက္ေသာ သြားမ်ားပိုင္ရွင္ျဖစ္ႏိုင္ပါေစ...

    ReplyDelete
  3. ဆရာရွင္​့ က်ြန္​မအသက္​ ၃၀​ေက်ာ္​မွာ သြားဖံုး​ေပၚက​ေန သြားအံစြယ္​ထြက္​​ေနပါတယ္​ ညာဘက္​က သြားစျဖဴျဖဴ​ေလး ျမင္​၇ျၿပီး ဘ္​ဘက္​က​ေတာ့ သြားဖံုး ​ေ၇ာင္​​ေနပါတယ္​။ အံဆံုးနားက သြားဖံုး​ေပၚမွာ ျဖစ္​​ေနတာပါ။ ​ေက်းဇူးျပဳျၿပီး အႀကံဥာဏ္​​ေပးပါ ဆ၇ာ။ ​ေငြကုန္​​ေၾကးက် မ်ားနိုင္​သလား သိခ်င္​ပါတယ္​။

    ReplyDelete
  4. ဆရာခင္​ဗ်ာ့သြားအရင္​မွာ ဂ်ိဳးတက္​​ေနတာကို ဘယ္​လိုလုပ္​ရပါမလဲ?

    ReplyDelete